قاعده ی نفی سبیل
در ادامه ی مطالب الگوی معیشت بیع ما می خواهیم به موضوعی بپردازیم که یکی از ارکان این الگو معیشتی است که قاعده ی فقهی نفی سبیل نام دارد.
نفی سبیل قاعدهای اسلامی است که هرگونه تسط کفار بر مسلمانان را در هر زمینهای از جمله سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی، جایز نمیشمارد.[۱]
از مهمترین آیات قرآنی که بر این اصل دلالت دارد آیهٔ ۱۴۱ سورهٔ نساء است که در ادامه ی مطلب آمده است.
الَّذِینَ یَتَرَبَّصُونَ بِکُمْ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَکُنْ مَعَکُمْ وَإِنْ کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ۚ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ ۗ وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا
همان منافقان که در انتظار فرصتند تا اگر فتحی از ناحیه خدا نصیب شما شود خود را از شما دانسته، می گویند: مگر مابا شما نبودیم و اگر نصیب کافران شود به آنان می گویند: مگر نبود که ما رهنمودهای خود را به شما قبولاندیم و نمی گذاشتیم به دین مؤمنین بگروید، ولی خدا در قیامت بین شما حکم خواهد کرد و خدا تا ابد اجازه نداده که کافران کمترین تسلطی بر مومنان داشته باشند[۳]
باید توجه داشت که این قاعده ی فقهی نه تنها آخرت ما را آباد می کند بلکه دنیای ما را هم خواهد ساخت. زیرا تاریخ نشان داده است که هر گاه ما راه ورود کفار در میان خودمان را باز کردیم چیزی جزء بدبختی نصیب مان نشد و اتفاقا زمان هایی که دست بیعت را از جلوی آنها برداشتیم توانستیم به پیشرفت های چشمگیری دست پیدا کنیم.
به همین دلیل ما سعی داریم توسط مطالبی در ذیل موضوع تاریخ معیشتی به رابطه ی ما با دنیای پیرامون و نتایج آن از منظر تاریخی پردازیم.